Nguồn
gốc Tết Trung thu
Chuyện xưa kể rằng vua
Đường Minh Hoàng (713-741 Tây Lịch) dạo chơi vườn Ngự Uyển vào đêm rằm tháng 8
âm lịch.
Trong
đêm Trung thu, trăng rất tròn và trong sáng. Trời thật đẹp và không khí mát mẻ.
Nhà vua đang thưởng thức cảnh đẹp thì gặp đạo sĩ La Công Viễn còn được gọi là
Diệp Pháp Thiện. Đạo sĩ có phép tiên đưa nhà vua lên cung trăngỞ đấy, cảnh trí lại càng đẹp hơn. Nhà vua hân hoan thưởng thức cảnh tiên và du dương với âm thanh ánh sáng huyền diệu cùng các nàng tiên tha thướt trong những xiêm y đủ màu xinh tươi múa hát.
Trong giờ phút tuyệt vời
ấy nhà vua quên cả trời gần sáng. Đạo sĩ phải nhắc, nhà vua mới ra về nhưng
trong lòng vẫn bàng hoàng luyến tiếc.
Về tới hoàng cung, nhà
vua còn vấn vương cảnh tiên nên đã cho chế ra Khúc Nghê Thường Vũ Y và cứ đến
đêm rằm tháng 8 lại ra lệnh cho dân gian tổ chức rước đèn và bày tiệc ăn mừng
trong khi nhà vua cùng với Dương Quí Phi uống rượu dưới trăng ngắm đoàn cung nữ
múa hát để kỷ niệm lần du nguyệt điện kỳ diệu của mình.Kể từ đó, việc tổ chức
rước đèn và bày tiệc trong ngày rằm tháng tám đã trở thành phong tục của dân
gian.
Từ đó, việc treo đèn bày
cỗ trong ngày rằm tháng tám trở thành tục lệ. Người Hoa và người Việt đều làm
bánh Trung thu để cúng, ăn, biếu thân bằng quyến thuộc, và đãi khách. Người Hoa
và người Việt đều tổ chức rước đèn trong đêm Trung thu.
Ý
nghĩa Tết Trung thu
Tết Trung thu của người
Việt có nhiều điểm đặc biệt khác với Tết Trung thu của người Hoa.
Theo phong tục người
Việt, bố mẹ bày cỗ cho các con để mừng trung thu, mua và làm đủ thứ lồng đèn
thắp bằng nến để treo trong nhà và để các con rước đèn.
Cỗ mừng Trung thu gồm
bánh Trung thu, kẹo, mía, bưởi, và các thứ hoa quả khác nữa. Đây là dịp để con
cái hiểu được sự săn sóc quí mến của cha mẹ đối với mình một cách cụ thể. Vì
thế, tình yêu gia đình lại càng khăng khít thêm.
Cũng trong dịp này người
ta mua bánh trung thu, trà, rượu để cúng tổ tiên, biếu ông bà, cha mẹ, thầy cô,
bạn bè, họ hàng, và các ân nhân khác.
Thật là dịp tốt để con
cháu tỏ lòng biết ơn ông bà cha mẹ và để người đời tỏ lòng săn sóc lẫn nhau.
Người Hoa hay tổ chức múa
lân trong dịp Tết Nguyên Đán. Người Việt lại đặc biệt tổ chức múa sư tử hay múa
lân trong dịp Tết Trung thu.
Con Lân tượng trưng cho
điềm lành. Người Trung Hoa không có những phong tục này.
Thời xưa, người Việt còn
tổ chức hát Trống Quân trong dịp Tết Trung thu. Điệu hát Trống Quân theo nhịp
ba “thình, thùng, thình.”
Ngày xưa trai gái dùng
điệu hát Trống Quân để hát trong những đêm trăng rằm, nhất là vào rằm tháng
tám.
Trai gái hát đối đáp với
nhau vừa để vui chơi vừa để kén chọn bạn trăm năm. Người ta dùng những bài thơ
làm theo thể thơ lục bát hay lục bát biến thể để hát.
Các em có dịp vui chơi
rước đèn, ca hát, phá cỗ do cha mẹ anh chị bày cho và nhất là có dịp ăn bánh
kẹo thả cửa mà không sợ bị trách mắng.
Tết Trung thu là một
phong tục rất có ý nghĩa. Đó là ý nghĩa của chăm sóc, của báo hiếu, của biết
ơn, của tình thân hữu, của đoàn tụ, và của thương yêu.